سوالات متن درس پانزدهم تاریخ دهم با جواب
سوال درس ۱۵ تاریخ دهم انسانی همراه با پاسخنامه
سوالات درس 15 تاریخ دهم
درس پانزدهم (زبان و آموزش)
۱. زبان ایلامی چه زبانی بود؟
جواب: زبان ایلامی، که مردمان فلات ایران با آن سخن می گفتند، زبان رسمی و نوشتاری حکومت و تمدن ایلام بود. جنوب زبان ایلامی، که مردمان جنوب غربی فلات ایران با آن سخن می گفتند، زبان رسمی و نوشتاری حکومت و تمدن ایلام بود. زبان ایلامی، به عنوان زبان دوم نوشتاری در دوران هخامنشی از آن استفاده می شد.
۲. زبان های ایرانی به چه زبانهایی گفته می شود؟
جواب: زبانهای ایرانی، شاخه ای از گروه زبانهای «هند و ایرانی» به شمار می روند که اقوا م هندی و ایرانی، پیش از جدا شدن از یکدیگر و سکونت در هند و ایران، با آن تکلم می کردند.
٣. زبان شناسان مراحل تغییر و تحول زبان های ایرانی را به چند دوره تقسیم کرده اند؟
جواب: زبان شناسان مراحل تغییر و تحول زبان های آنها را از آغاز تا کنون به سه دوره زبان های کهن، میانه و نو تقسیم کرده اند. فارسی باستان، نیای زبان فارسی امروزی زبان قوم پارس بوده و در دوره هخامنشی به آن سخن می گفته اند.
4-مهم ترین مدارکی که از فارسی باستان مانده، چیست؟
جواب: سنگ نوشته های پادشاهان هخامنشی است که به خط میخی نوشته شده اند.
5-زبان اوستایی چیست؟
جواب: اوستایی، زبانی بوده که مردمان بخشی از نواحی شرقی ایران به آن سخن می گفته اند.
6. کتاب دینی زرتشتیان، اوستا به زبان ……به زبان اوستایی……. نوشته شده است.
۷. زبان های ایرانی دوره میانه در چه زمانی در ایران متداول بود؟
جواب: زبان های ایرانی دوره میانه، تقریبا از زمان سقوط هخامنشیان تا فروپاشی حکومت ساسانیان (۶۵۱ م./ ۳۱ ق.) و حتی قرون نخستین اسلامی در مناطق مختلف ایران متداول بودند.
8-به زبان پارتی یا پهلوی اشکانی در چه مناطقی متداول بود؟
جواب: زبان پارتی یا پهلوی اشکانی، در مناطق شمال و شمال شرق ایران متداول بود و زبان رسمی و درباری حکومت اشکانیان به شمار می رفت.
۹. زبان فارسی میانه یا پهلوی ساسانی در چه مناطقی رواج داشته است؟
جواب: زبان فارسی میانه یا پهلوی ساسانی که دنباله زبان فارسی باستان به حساب می آید، در نواحی جنوب و جنوب غربی ایران رایج بود و زبان رسمی و درباری حکومت ساسانی شمرده می شد
۱۰. زبان های ایرانی نو به چه زبانهایی گفته می شود؟
جواب: زبان های ایرانی نو، به زبان هایی گفته میشود که در دوران اسلامی به تدریج در مناطق مختلف ایران رواج یافتند.
۱۱. داستان « هزار و یک شب» بر اساس چه داستان ………هزار انسان…….. مربوط به دوره … …دوره هخامنشی…….. شکل گرفته است.
۱۲. از کدام دوره نیز تقریبا هیچ نوشته ادبی به زبان و خط پارتی بر جا نمانده است؟
جواب: دوره اشکانیان
۱۳. گوسان ها چه کسانی بودند؟
جواب: در زمان حکومت اشکانی، نقل داستان های ملی و پهلوانی، رواج فراوان یافت و شاعران و موسیقی دانان دوره گردی که به گوسانها معروف بودند، با شور و هیجان بسیار، این داستان ها را از حفظ برای مردم می خواندند.
14-منظومه های داستانی « یادگار زریران» و « درخت آسوریک » به چه خط و زبانی سروده شده است؟
جواب: نظر برخی از زبان شناسان، منظومه های داستانی « یادگار زریران» و « درخت آسوریک » که به خط و زبان پهلوی ساسانی، متعلق به قرن ۵ م. هستند، ابتدا به زبان پارتی سروده شده بودند.
15. داستان« بیژن و منیژه» اصل و ریشه……اشکانی………. دارند.
16. آموزش و پرورش در ایران باستان شامل چه ابعادی بود؟
جواب: آموزش و پرورش در ایران باستان ابعاد گستردهای داشت و شامل تربیت جسمانی، اخلاقی، اجتماعی، دینی، شغلی و حرفه ای می شد.
۱۷. آموزش در دوره ی ساسانیان را توضیح دهید؟
جواب: در دوره ی ساسانیان تعلیم و تربیت در چندین مرحله انجام می گرفت. کودکان تا پنج یا هفت سالگی در درون خانواده، پرورش می یافتند و مادران نقش مهمی در آشنایی فرزندان خود با آداب و رسوم خانوادگی، اجتماعی، دینی و میهنی و آموختن راه و رسم پسندیده زندگی به آنان داشتند. در زمان ساسانیان، تنها فرزندان خاندان شاهی، درباریان، اشراف و موبدان می توانستند به مدرسه بروند و تحصیل کنند. قسمتی از برنامه های آموزشی و مواد درسی مدارس و آموزشگاه ها از قبیل آموختن اصول دین زرتشتی، فراگیری آداب و رسوم دینی و میهنی و مختصری خواندن و نوشتن، همگانی بود. فرزندان موبدان، تعلیمات دینی و اوستایی را آموزش می دیدند و فرزندان دبیران نیز خط، زبان، ادبیات و حساب را می آموختند. در دوره ی ساسانیان، اداره آموزشگاه ها و مدارس نیز، عموما در اختیار موبدان بود.
۱۸. پیشرفت های علمی کدام دوره به مراتب بیشتر از دوره های قبل بود؟
جواب: پیشرفت علمی و فرهنگی ایران در دوره ساسانی، به مراتب بیشتر از دوره های قبل بود.
۱۹. در زمان فرمانروایی کدام پادشاه، مبادلات فرهنگی با هند و روم گسترش یافت و چه نتیجه ای داشت؟
جواب: در زمان فرمانروایی خسرو انوشیروان، مبادلات فرهنگی با هند و روم گسترش یافت و در نتیجه آن، جنبش علمی نیرومندی در ایران پدید آمد.
۲۰. کدام پادشاه ساسانی علاقه زیادی به مباحث فلسفی و دینی نشان می داد؟
جواب: انوشیروان علاقه زیادی به مباحث فلسفی و دینی نشان می داد.
۲۱. برجسته ترین مراکز علمی جهان باستان در عصر ساسانی در شهر ……جندی شاپور …… پدید آمد.
۲۲. شهر جندی شاپور در حوالی ……دزفول کنونی……، در استان ……خوزستان… قرار داشته است.
۲۳. در دانشگاه جندی شاپور چه دانش هایی آموز داده می شد؟
جواب: در دانشگاه جندی شاپور، دانش های مختلفی مانند پزشکی، فلسفه، نجوم و الهیات تدریس می شد، اما پزشکی بیش از سایر رشته ها رونق و پیشرفت داشت.