سوالات متن درس چهاردهم تاریخ دهم با جواب

سوال درس ۱۴ تاریخ دهم انسانی همراه با پاسخنامه

سوالات درس 14 تاریخ دهم

درس چهاردهم (دین و اعتقادات)

1- دین در میان اقوام آریایی چگونه بود؟
جواب: اقوام آریایی مهاجر به ایران خدایان متعددی را می پرستیدند و آنها را بغ (بخشنده)، اهوره(سرور) و امرتا بی مرگ) می خواندند. آنان برای خشنودی خدایان، حیوانات را قربانی می کردند و سرودها و نیایش های گوناگونی می خواندند. افرادی با عنوان مغ، مراسم و تشریفات دینی را اجرا می کردند. اقوام آریایی بر خلاف مردمان ایلام، بین النهرین، یونان و ……. برای خدایان خویش معابد باشکوه نمی ساختند. آنان اعتقاد داشتند که نفوذ و قدرت خدایانشان محدود به ناحیه و شهر خاصی نمی شود، بلکه تمام قلمروگیتی را در برمی گیرد. آریاییان همچنین برخی عناصر طبیعی مانند آب، آتش و خاک را مقدس می شمردند.

۲- پژوهشگران احتمال می دهند که زرتشت در قرن های ……هفتم وششم پیش از میلاد……. می زیسته است.

۳- بر پایه تعالیم زرتشت، دو نیروی ……نیک… و …… بد……در جهان وجود دارد.

۴- پژوهشگران احتمال می دهند که زرتشت در قرن های ……هفتم وششم پیش از میلاد… می زیسته است.

۵- زرتشت به پیروانش سفارش می کرد که ……مینوی نیک…. را برگزینند.

۶- زرتشت به پیروانش سفارش می کرد که ……پندار نیک……. …… گفتار نیک…و …کردار نیک…. راسرمشق زندگی خود قرار دهند.

۷- آموزه های دین زرتشت را بیان نمایید.
جواب: ۱- بر پایه تعالیم زرتشت، دو نیرو نیک و بد در جهان وجود دارد.
۲- زرتشت به پیروانش سفارش می کرد که مینوی نیک را برگزینند و «پندار نیک » ، « گفتار نیک » و «کردار نیک » را سرمشق زندگی خود قرار دهند.
  ۳- از دیگر آموزه های مهم زرتشت، اعتقاد به جهان آخرت و روز واپسین است.
  ۴- زرتشت با برخی از آداب نیایش رایج در جامعه خود، که میراث دوران گذشته بود، مانند قربانی کردن و کشتاربی روی حیوانات به ویژه گاو مخالف بود و برگزارکنندگان آنها را نکوهش کرده است.

۸- کتاب مقدس ایرانیان باستان و زرتشتیان، ……اوستا…… نام دارد.
۹- نسخه ای از اوستا که در زمان هخامنشیان بر پوست گاو نوشته شده بود، براثر آتش سوزی تخت جمشید به دست……اسکندر مقدونی…. از بین رفت.
۱۰- یکی از پادشاهان اشکانی به نام ……بلاش یکم….. اقدام به گردآوری اوستا نمود.
۱۱- اوستا در قرن 4 م. و در زمان …شاپور دوم ساسانی…… به خط و زبان اوستایی نگارش یافت.

۱۲- مغان چه کسانی بودند؟
جواب: روحانیون مادی که مغ نامیده می شدند، برگزاری آیین های دینی از جمله خواندن نیایش ها و سرودها و رسم قربانی کردن را برعهده داشتند. مغان، بعدها که به تدریج دین زرتشتی را پذیرفتند، به پیشوایان دینی جامعه زرتشتی تبدیل شدند. آنان نقش مهمی در آمیختن باورهای دینی کهن خود با تعالیم زرتشت داشتند.

۱۳- دین در دوره ی هخامنشیان را توضیح دهید؟
جواب: پژوهشگران برجسته ایرانی و غیرایرانی در خصوص پیروی هخامنشیان از دین زرتشتی، اختلاف نظر دارند. عده ای معتقدند که هخامنشیان زرتشتی بوده اند و گروهی دیگر این نظر را قبول ندارند و می گویند، شاهان هخامنشی به باورهای کهن ایرانی اعتقاد داشته اند. پادشاهان هخامنشی مردم را در پیروی از دین خود آزاد می گذاشتند و فرهنگ و عقاید اقوام تابع حکومت خود را محترم می شمردند.

۱۴- رفتار کورش در پس از فتح بابل را بنویسید.
جواب: وقتی بابل را بدون خونریزی و غارت فتح کرد، به نیایش و ستایش مردوک، خدای بزرگ بابلیان پرداخت.

۱۵- دین در دورهی سلوکیان و اشکانیان را توضیح دهید؟
جواب: در دوران سلوکیان و اشکانیان، علاوه بر اهوره مزدا، خدایان کهن ایرانی همچون مهر و آناهیتا هم ستایش می شدند. برخی از پادشاهان اشکانی به تقلید از یونانیان، معابدی را برای آناهیتا ساختند. در اواسط دوره اشکانیان، دین زرتشتی نفوذ و گسترش چشمگیری یافت و برخی از پادشاهان اشکانی به این دین گرویده و یا از آن پشتیبانی کردند.
در عهد اشکانی، ستایش ایزد مهر (میترا) به قلمرو روم در آسیای صغیر راه یافت و در آنجا به کیشی مستقل تبدیل شد و سپس به اروپا رسید. اشکانیان نیز همانند هخامنشیان حامی سیاست آزادی دینی بودند.

16- در دورهی اشکانیان چه عاملی زمینه مناسبی را برای همزیستی مسالمت آمیز پیروان دین ها و عقاید مختلف فراهم آورد؟
جواب: آزادی دینی اشکانیان

۱۷- آیین بودایی از آیین هایی بود که در آن دوره به ایران نفوذ کرد و مبلغان بودایی در سرزمین های …شرقی… حکومت اشکانی به تبلیغ اندیشه و آموزه های بودا می پرداختند.

۱۸- منابع اخبار و آگاهی ها از وضعیت دین در دوره ی ساسانیان را ذکر کنید؟
جواب: سنگ نوشته ها نقش برجسته ها، شواهد باستانشناسی، سکه ها، کتا بهای دینی و اندرز نامه های زرتشتیان، برخی آثار مورخان مسلمان، یونانی و رومی و نیز شاهنامه فردوسی

۱۹- چرا دوره ساسانیان اهمیت بسزایی در تاریخ دین زرتشتی دارد؟
جواب: دارد، چراکه حکومت ساسانی، این دین را دین رسمی ایران اعلام کرد. با این اقدام، دین و سیاست به هم گره خوردند. از یک سو، پادشاهان ساسانی به پشتیبانی کامل از دین رسمی پرداختند و از سوی دیگر روحانیان زرتشتی، قدرت و حاکمیت پادشاهان ساسانی را تأیید کردند.

۲۰- گسترش و رسمیت یافتن دین زرتشتی، نفوذ و قدرت را به طرز چشمگیری افزایش داد؟
جواب: روحانیان زرتشتی

۲۱- در رأس روحانیان زرتشتی ،روحانی برجسته ای با عنوان …………موبدان موبد…… قرار داشت.

۲۲- چرا موبدان دوره ساسانی اقدام به مکتوب کردن اوستای شفاهی کردند؟
جواب: تحولات دینی این عصر، از جمله پیشرفت دین مسیح در قلمرو ساسانی و در گرفتن مباحثات اعتقادی میان پیروان ادیان مختلف، موجب شد موبدان برای اینکه در مقام بحث و جدل، سند و مدرک قابل استنادی در اختیار داشته باشند.

۲۳- آتشکده های مهم دوره ی ساسانی را ذکر کنید.
جواب: ۱- آذربرزین مهر در خراسان، مخصوص کشاورزان،
 ۲ آذرگشسنپ در آذربایجان، ویژه شاهان
 ۳-آذرفرنبغ در فارس، خاص موبدان، بزر گتر وشکوهمندتر از دیگر آتشکده ها بودند.

۲۴- مهمترین کتاب های اعتقادی براساس تعالیم زرتشت نوشته شده را نام ببرید؟
جواب: 1- دینکرد
  ۲- بندهش

۲۵- دینکرد چیست؟
جواب: در عصر ساسانیان، اوستا به زبان پهلوی ترجمه و شرح و تفسیرهایی بر آن نوشته شد. همچنین کتاب های اعتقادی براساس تعالیم زرتشت به زبان پهلوی تألیف گردید. از جمله مهم ترین و مفصل ترین این کتاب ها باید از دینکرد، نام برد که دانشنامه ای مشتمل بر عقاید زرتشتی است. کتاب بندهش از جمله دیگر کتاب های آن دوره به شمار می آید.

۲۶- مانویان چه کسانی بودند؟
جواب: اعتقادات آنها را شرح دهید. مانویان، پیروان آیین مانی بودند. مانی (۲۷۴ – ۲۱۶ م.)با ترکیب آموزه هایی از دین های زرتشتی، مسیحی و بودایی، آیین جدیدی را عرضه کرد. او از شاپور یکم اجازه گرفت که عقاید خود را تبلیغ کند. مانی عقیده داشت که اوو پیامبران پیش از وی، آمده اند تا روح را که از دنیای نور است، از جهان مادی و تاریکی برهانند و انسان را به رستگاری برسانند.

۲۷- مانی عقاید خود را در کتابی با عنوان …شاپورگان …… نوشت و به …شاپور…… هدیه کرد.
۲۸- سرانجام در زمان …بهرام یکم… مانی به زندان افتاد و اندکی بعد اعدام شد.

برچسب‌ها: ,
  1. مهدیس گفت:

    سوالات با جواب پایه دهم کتاب درس 4